« Powrót

IV.3.11.   Bernard GOLDMANN

 

  Bernard Goldmann był aprobowanym aptekarzem, który wcześniej pracował w jednej z największych aptek Berlina. Następnie prowadził aptekę w Szarleju1. Aprobatę Goldmann uzyskał 16.VI.1885r. w Monachium2. Informacja o kupnie mikołowskiej oficyny przez Bernarda Goldmanna pojawia się w księdze gruntowej 30.IX.1889r.3, zaś w późniejszych dokumentach figuruje data 1.X.1889r. i cena 170000 marek za mikołowską oficynę Pod Aniołem (Engel Apotheke)2. Zaprzysiężenie Goldmanna odbyło się w Bytomiu 4.III.1889r. przez Królewskiego Landrata powiatu Bytom, gdy prowadził on aptekę w Szarleju4. By móc prowadzić mikołowską aptekę musiał jednak zgłosić się do Lekarza Powiatowego dr Babela, gdzie został zobowiązany “przez uderzenie w dłoń” (Handschlag), zamiast formuły przysięgi, do wiernego i rzetelnego prowadzenia swoich medycznych interesów5. W dokumentacji Rejencji pojawia się także odpis przysięgi Bernarda Goldmanna6.

 

 

Królewski Landrat

Powiatu Bytom

 

     Ja Bernard Goldmann przysięgam Bogu Wszechmogącemu i Wszechwiedzącemu, potem jak otrzymałem aprobatę na samodzielne prowadzenie apteki na terenie Rzeszy Niemieckiej, pragnę wypełniać dokładnie wszystkie nałożone na mnie obowiązki mocą mojego zawodu, według obecnie obowiązujących zarządzeń i tych, które będą wydane w przyszłości, a także według mojej najlepszej wiedzy i sumienia. Tak mi dopomóż Bóg.

 

 

Bernard Goldmann

 

Uwierzytelnienie

Bytom, 4 marca 1889

 

 

Landrat Królewski                                 Lekarz Powiatowy

 

 

Pan Goldmann zarządzał apteką w Szarleju w czasie od 15 lutego do 1 lipca 1889r. Poświadczam niniejsze z zaznaczeniem, że wyżej wymieniony zarządzał apteką zgodnie z przepisami.

 

Bytom 6 lipca 1889.                                           Lekarz Powiatowy

 

 

 

Kopia przysięgi Bernarda Goldmanna

 

 

 

  Nowy aptekarz od razu podjął starania o uzyskanie zgody na zatrudnienie ucznia aptekarskiego, bez równoczesnego zatrudnienia pomocnika, co motywował niskimi dochodami apteki, oraz niewielką ilością wykonywanych prac. Początkowo Rejencja Opolska wyraziła zgodę (9.IV.1890r.) i Goldmann zatrudnił ucznia aptekarskiego Henryka Growalda z Bytomia. Jednak gdy aptekarz po trzech miesiącach zwolnił ucznia i chciał zatrudnić następnego pojawiły się już pewne trudności. Zarówno Lekarz Powiatowy dr Babel jak i Rejencja Opolska dochodzili dlaczego aptekarz zwolnił niedawno przyjętego ucznia. Goldmann motywował swoją decyzję nieznajomością języka polskiego przez Henryka Growalda, co powodowało trudności w obsłudze głównie polskojęzycznej ludności Mikołowa. Nowy uczeń, którego chciał zatrudnić, Alfred Leschnitzer, praktykował dotychczas w Starej Aptece Alfreda Safta w Bytomiu. Rejencja jednak nie wyraziła zgody. Goldmann zmuszony sytuacją znalazł pomocnika aptekarskiego, byłego właściciela apteki w Nysie F. Spira, który niebawem okazał się nałogowym alkoholikiem i człowiekiem niegodnym zaufania (jak skarżył się Goldmann Rejencji, tłumacząc zwolnienie pomocnika po sześciotygodniowej pracy). Po wstawiennictwie dr Babela i potwierdzeniu zaistniałej sytuacji Rejencja wydaje zgodę na zatrudnienie ucznia bez posiadania pomocnika. Sytuacja w jakiej znalazła się apteka wynikała z funkcjonowania mikołowskiej drogerii, nazywanej nową apteką. Drogeria ta znajdowała się kilka domów dalej a była prowadzona przez farmaceutę Wojciecha Rybickiego7.

  10-11.VII.1891r. mikołowska apteka została poddana kontroli rewizyjnej. Jako rewizorzy pojawił się w aptece Rejencyjny Radca Medyczny dr Schmiedtmann i aptekarz dr Greinert z Raciborza, zaś przy odczytaniu protokołu kontrolnego był obecny burmistrz Skupień. Jak podali rewizorzy w aptece pracował właściciel Bernard Goldmann wyznania mojżeszowego, który w dniu kontroli miał 33 lata. Był już zatrudniony pomocnik (od 2.VII.1891r.), dwudziestojednoletni Ludwig Sternberg wyznania mojżeszowego, odbywający wcześniej naukę w aptece Waltera Langera w Siemianowicach (niem. Laura Hütte), posiadający świadectwo czeladnicze Sasko-Kobursko-Gotajskiej Komisji Egzaminacyjnej z 26.VI.1891r. Jako uczeń praktykował (od 1.VII.1890r.) osiemnastoletni Alfred Leichnitzer, wyznania mojżeszowego. Stan apteki nie zadowolił rewizorów a już szczególnie zbulwersowało ich wystawienie prezerwatyw i tzw. szwamek bezpieczeństwa w szafce wystawowej. W drodze wyjątku Rejencja odstąpiła od przeprowadzenia rewizji kontrolnej na koszt właściciela, jednak zaleciła jak najszybsze doprowadzenie apteki do właściwego porządku. Już 15.VIII.1891r. Goldmann zawiadomił Rejencję o doprowadzeniu apteki do właściwego stanu, co potwierdził 28.VIII.1891r. Lekarz Powiatowy w Pszczynie dr Broll8.

 

 

 

linia-ozdobna-250.gif

 


1.    APWr., ZRO, W1, t7, sygn. 13405 - tom 4, s. 187.

2.    Ibidem s. 206.

3.    Sąd Rej. w Mik. : Ks.grunt., pow. Psz., Karta Nr 8.

4.    APWr., ZRO, W1, t7, sygn. 13405 - tom 4, s. 167.

5.    Ibidem s. 171.

6.    Ibidem s. 189.

7.    Ibidem s. 172-188, 190-198.

8.    Ibidem s. 200-244.